FLOKKUN STJARNA
Stjörnur eru flokkaðar eftir yfirborðshitastigi og eru helstu flokkar auðkenndir með bókstöfunum O, B, A, F, G, K og M. O-stjörnur eru heitastar en M-stjörnur kaldastar. O stjörnur eru bláar, B-stjörnur bláhvítar, A-stjörnur hvítar, F-stjörnur gulhvítar, G-stjörnur gular, K-stjörnur rauðgular og M-stjörnur rauðar. Sólin okkar er G-stjarna. https://www.stjornufraedi.is/alheimurinn/stjornur/stjornur/
STÆRÐIR STJARNA
Allar stjörnur himinhvolfsins eru svo óralangt í burtu frá jörðinni að þær sýnast lítið annað en örsmáir ljósdeplar sem tindra vegna ókyrrðar í lofthjúpnum, jafnvel í gegnum bestu stjörnusjónauka jarðar. Á ljósmyndum sýnast björtustu stjörnurnar stærri en hinar daufari, en það segir okkur ekki neitt um raunstærðir þeirra.
Flestar eru miklu minni en sólin en margar aðrar miklu stærri. Smæstu stjörnurnar eru nifteindastjörnur, milli 20 til 40 km í þvermál eða á stærð við borg. Í næsta stærðarflokki fyrir ofan eru hvítir dvergar en þeir eru á stærð við jörðina. Yfirborðshitastig þeirra er meira en 25.000°C en þar sem þeir eru svo litlir er ljósafl þeirra mjög lítið (innan við 0,01 Lsól). Stærstu sólirnar, reginrisar, geta verið meira en þúsund sinnum stærri en sólin að þvermáli. Betelgás í Óríon er reginrisi, um 650 sinnum stærri að þvermáli en sólin okkar. Væri hann í sólkerfinu okkar væri jaðar hennar út fyrir braut Júpíters. Jörðin væri innan í henni. Sumar stjörnur eru enn stærri. Stærsta stjarnan sem vitað er um nefnist VY Canis Majoris. https://www.stjornufraedi.is/alheimurinn/stjornur/stjornur/
Flestar eru miklu minni en sólin en margar aðrar miklu stærri. Smæstu stjörnurnar eru nifteindastjörnur, milli 20 til 40 km í þvermál eða á stærð við borg. Í næsta stærðarflokki fyrir ofan eru hvítir dvergar en þeir eru á stærð við jörðina. Yfirborðshitastig þeirra er meira en 25.000°C en þar sem þeir eru svo litlir er ljósafl þeirra mjög lítið (innan við 0,01 Lsól). Stærstu sólirnar, reginrisar, geta verið meira en þúsund sinnum stærri en sólin að þvermáli. Betelgás í Óríon er reginrisi, um 650 sinnum stærri að þvermáli en sólin okkar. Væri hann í sólkerfinu okkar væri jaðar hennar út fyrir braut Júpíters. Jörðin væri innan í henni. Sumar stjörnur eru enn stærri. Stærsta stjarnan sem vitað er um nefnist VY Canis Majoris. https://www.stjornufraedi.is/alheimurinn/stjornur/stjornur/
STJÖRNUR OG EINKENNI ÞEIRRA
Stjörnur (sólstjörnur) eru sjálflýsandi gashnettir í geimnum. Þær búa til orku með kjarnasamruna vetnis í helíum á einhverju stigi æviskeiðs síns. Allla stjörnur eru svipaðar sólinni í sólkerfinu okkar, en þær eru svo langt í burtu að fjarlægðin mælist í ljósárum. Stjörnur verða til í stórum köldum gasskýjum sem eru að mestu úr vetni en tæpur fjórðungur og restin eru önnur frumefni. Stjörnur myndast vegna utanaðkomandi röskunar eins og t.d. höggbylgju frá sprengistjörnum, árekstur við annað gasský eða árekstur vetrarbrauta. þegar stjörnur deyja þenjast þær út og breytast svo í rauða risastjörnur sem að lokum þeyta burt ystu efnislögum sínum og skylja eftir hringþoku.